Hygiëne op de kleuterschool
Wettelijke vereisten voor kinderfaciliteiten
Hygiëne op de kleuterschool is niet pas sinds corona een belangrijk onderwerp. Op plaatsen waar veel kinderen uit verschillende huishoudens elke dag samenkomen, is er onvermijdelijk een hoger risico op ziekte – voor kinderen, verzorgers en ouders. Kinderen hebben meestal nog geen volledig ontwikkeld immuunsysteem en infecties kunnen zich snel verspreiden. Daarom gelden er bepaalde hygiëneregels voor de bescherming van de gezondheid van kinderen en verzorgers. Deze zijn hoofdzakelijk in twee wettelijke regelingen vastgelegd:
- Duitse wet ter infectiebescherming, Infektionsschutzgesetz (ISFG): De Duitse Infektionsschutzgesetz verplicht kinderdagverblijven en andere kinderfaciliteiten zoals scholen om een hygiëneplan en schoonmaakplan op te stellen. De directeur van de kleuterschool is verantwoordelijk voor de uitvoering van de hygiëneplannen in de faciliteit. Bij een besmetting moeten de kinderdagverblijven de ouders en indien nodig de GGD op de hoogte stellen.
- De Duitse verordening Biostoff-Verordnung (BioStoffV)/Technische Regel Biologische Arbeitsstoffe (TRBA) 250:
Deze verordening is bedoeld ter bescherming van de gezondheid van medewerkers die tijdens hun werk in contact komen met biologische agentia die een potentieel gevaar vormen. Hier moet de basishygiëne met betrekking tot hand- en oppervlaktehygiëne in acht worden genomen. Voor personeel met een verhoogd infectierisico, dat bijvoorbeeld bij het verschonen van luiers kan ontstaan, geldt een hoger beschermingsniveau. Hiervoor dienen aanvullende beschermende maatregelen in acht te worden genomen, zoals het correct afvoeren van biologische stoffen en het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Een hygiëne- en schoonmaakplan opstellen
De Duitse Infektionsschutzgesetz schrijft volgens § 36 IfSG weliswaar hygiëneplannen voor de hygiëne in kleuterscholen en kinderdagverblijven voor, maar niet hoe deze er in detail uit moeten zien. Het doel moet zijn infectieziekten te voorkomen en de gezondheid te beschermen. Hierbij wordt ook een pedagogische benadering gevolgd: Het doel van hygiëne in kinderdagverblijven of kleuterscholen is om kinderen elementaire hygiëneregels in het dagelijks leven aan te leren.
Het hygiëneplan op de kleuterschool of in een vergelijkbare faciliteit moet onder meer van toepassing zijn op de volgende ruimtes:
- Gangen en groepsruimtes
- Sanitaire ruimtes en toiletten
- Slaapkamers, sportkamers en speelkamers
- Ruimte waar kinderen kruipen en luiers worden vervangen
- Ziekenkamer of EHBO-kamer
- Keuken en eetkamers
Hygiënemaatregelen op de kleuterschool
De hygiëne-verordening voor kleuterscholen en kinderdagverblijven schrijft verschillende maatregelen voor. Zo moet bij er het serveren van voedsel voor worden gezorgd dat aan de eisen van voedselhygiëne wordt voldaan. Voor ziekten als maag-darmziekten, hand-, voet- en mondziekte, hoofdluis of schurft gelden strengere beschermingsmaatregelen.
Naast het hygiëneplan moet er ook een schoonmaakplan worden opgesteld. Hierin moeten de gebieden, intervallen en maatregelen voor reiniging concreet worden gedefinieerd. Zo moeten vloeren met een vochtige doek worden schoongemaakt en tapijten en vloerbedekking indien mogelijk elke dag worden gestofzuigd. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan de ruimte waar luiers worden vervangen: Het moet na elk gebruik grondig worden gedesinfecteerd. Er dienen wegwerphandschoenen te worden gedragen en luiers moeten in gesloten zakken worden weggegooid.
Handhygiëne op de kleuterschool
Ook een goede handhygiëne maakt deel uit van de hygiënemaatregelen op de kleuterschool. Vooral kleine kinderen raken met hun handen bijna alles om hen heen aan. Ongeveer 80 procent van de infecties wordt overgedragen via handcontact. Het Duitse Robert Koch Instituut heeft duidelijke richtlijnen opgesteld voor handhygiëne. Hiertoe behoren handdesinfectie na contact met besmettelijke kinderen, na het verschonen van luiers, het behandelen en schoonmaken van wonden en voorafgaand aan het bereiden van voedsel. Regelmatig handen wassen is ook belangrijk. Kinderen moeten de juiste techniek leren om hun handen te wassen. Een zorgvuldige handverzorging maakt de handen beter bestand tegen ziektekiemen en de huid toleranter voor desinfectiemiddelen.
Oppervlaktehygiëne op de kleuterschool
Ziekteverwekkers worden niet alleen via de handen overgedragen, maar ook via contactoppervlakken. Oppervlaktehygiëne is dan ook een belangrijk aandachtspunt in het kinderdagverblijf. Voor de verschillende ruimtes zijn bepaalde reinigings- en desinfectie-intervallen voorgeschreven. Zichtbaar vuil dient onmiddellijk te worden verwijderd; desinfectie kan tot 99,99 procent van alle ziekteverwekkers elimineren. Het is belangrijk dat de oppervlaktedesinfectie correct wordt uitgevoerd.
Het Robert Koch Instituut beveelt het gebruik van een wrijf- en veegtechniek aan: Het in desinfectiemiddel gedrenkte doekje wordt met lichte druk over de oppervlakken gewreven totdat het oppervlak volledig bevochtigd is. Het desinfectiemiddel moet vervolgens gedurende de door de fabrikant aangegeven tijd inwerken. Als hygiënemaatregel heeft deze veegdesinfectie altijd de voorkeur boven spray-desinfectie, omdat bij de laatste niet kan worden gegarandeerd dat het gehele oppervlak is behandeld.
Checklist – deze gebieden moeten dagelijks worden schoongemaakt
Bijzonder gevoelige ruimtes in kinderdagverblijven moeten dagelijks worden gereinigd en in het schoonmaakplan worden opgenomen. Bijvoorbeeld:
- Vloer Tafels Tapijten/vloerbedekking Sanitaire voorzieningen Deurklinken Wastafels Potjes Theedoeken en poetsdoeken De ruimte waar luiers worden vervangen Keuken (na gebruik)
Uitgebreide informatie over de maatregelen voor correcte reiniging, hand- en oppervlaktehygiëne vindt u op de website van het Robert Koch Instituut.